اسید سیتریک (Acid citric) و تعریف کلی

اسید سیتریک چیست؟

اسید سیتریک مصرف زیادی در مواردی مانند ایجاد طعم ترش، کلات‌کننده و طعم‌دهندگی دارد. کشور چین از مهم‌ترین تولیدکننده‌های این محصول است. کاربرد اسید سیتریک بیشتر از ۵۰ درصد در تنظیم‌کننده‌ی PH در نوشیدنی‌ها می‌باشد. در غذا، موادشوینده، دارویی، آرایشی و شیمیایی نیز کاربرد گسترده‌ای دارد. میزان انرژی موجود در این ماده ۲۴۷ کیلوکالری است.

این ماده در دو نوع صنعتی و خوراکی استفاده می‌شود و یک نوع مکمل خوراکی به‌شمار می‌رود. نگهدارندگی، تنظیم اسیدیته و جلوگیری از رشد باکتری و میکروب‌ها از مواردی است که در صنعت اسید مربا، مارمالادها، اسانس‌ها، شیرینی‌ها، ژل، کیک‌ها، انواع دسر، شکلات و بیسکوئیت‌ها از اسید سیتریک استفاده می‌شود.

سیتریک اسید یا acidcitric  از نظر شیمیایی در دو شکل خشک و آبدار وجود دارد. تفاوت بین تشکیل این دو شکل در فرآیند تشکیل آنهاست. اسید سیتریک انهیدرات از آب گرم و اسید سیتریک مونو هیدرات از آب سرد تشکیل می‌شود.

چه نوع اسید سیتریک هایی در بازار وجود دارد؟

در کل دو نوع اسید سیتریک وجود دارد که شامل خشک و آبدار می‌شود. اسید سیتریک خشک که ان‌هیدرات نام دارد و آبدار که نام دیگر آن مونوهیدرات است. بعضی از برندهای اسید سیتریک موجود دربازار TTCA ,Lemon Star ,Ensign Union ،RZBC, هستند.

اسید سیتریک چگونه به‌دست می‌آید؟

هرچند اسید سیتریک ها به میزان زیادی در خیلی از مرکبات وجود دارد، ولی تولید آن از مرکبات در مقیاس صنعتی توجیه اقتصادی ندارد. از طرف دیگر مقدار تقاضا برای اسید سیتریک امروزه و در بازار جهانی بسیار بیشتر از مقداری است که بتوانیم از مرکبات آن را تولید کنیم.

حدود یک قرن پیش به‌دست آوردن اسید سیتریک‌ها از فرآیند تخمیر گیاهان کشف شد.

امروزه رایج‌ترین روشی که این ماده را به‌دست می‌آوریم از کشت یک نوع کپک روی شکر می‌باشد.

برخی از مقدارهای استفاده از اسید سیتریک در مواد غذایی شامل موارد زیر هستند:

• ۵۰ گرم برای هر ۵۰ کیلو گوشت
• حدود ۱۰ گرم به ازای هر لیتر آب در محصولات کنسروی
• ۰.۰۵ تا ۰.۱ درصد در محصولات آرایشی مراقبت پوست

اسید سیتریک ها چه کاربردهایی دارند؟

• اسید سیتریک در صنایع غذایی:

  از پرکاربردترین مصارف اسید سیتریک در صنایع غذایی است. در صنعت غذا این ماده را به شکل طعم‌دهنده یا افزودنی‌های مجاز استفاده می‌کنند. در مواد غذایی که دارای ویتامین‌های گروه C  هستند، اسید سیتریک موجب طعم‌دهندگی می‌شود.

• امولسیفایر و اسید سیتریک:

• ممانعت از جداشدن چربی‌ها فرآیندی است که توسط یک امولسیون‌کننده انجام می‌شود. مواد امولسیون کننده که اسید سیتریک یکی از آنهاست، در برخی محصولات مانند بستنی لازم هستند.

• اسید سیتریک جایگزین آبلیمو:

• در بعضی از دستورها و کاربرد های آشپزی به جای آبلیمو از اسید سیتریک نیز استفاده می‌کنند.

• اسید سیتریک مانع کریستالیزاسیون:

• در کارامل‌ها از کریستالیزه شدن توسط این ماده جلوگیری می‌شود.

• طعم ترش اسید سیتریک در آبمیوه و نوشیدنی:

• شاید برای شما جالب باشد که به علت شباهت اسید سیتریک به نمک در بازار این ماده را به نام “نمک ترش” نیز می‌شناسند. طعم ترش خوشایندی که اسید سیتریک به مواد غذایی از جمله آبمیوه‌ها و نوشیدنی‌ها می‌دهد، علت نام‌گذاری آن است. ازآنجا که اسید سیتریک خاصیت اسیدی ضعیفی دارد از آن در تولید ماءالشعیرها نیز استفاده می‌شود.

• اسید سیتریک در جوشان:

• در فرمول‌های جوشان مانند پودر و قرص‌ها جوهرلیمو یا همان اسید سیتریک را با بی‌کربنات سدیم به‌طور گسترده‌ای استفاده می‌کنند. جالب است بدانیم که ویتامین C به تنهایی و بدون اسید سیتریک طعم تلخ دارد.

• اسید سیتریک در مواد بهداشتی:

• در موارد بهداشتی پودر خشک اسید سیتریک در محصولاتی مانند بمب و نمک‌های حمام و پاک کردن چربی‌ها کاربرد دارد.

• اسید سیتریک در تنظیم اسیدیته:

• تعادل در رنگ‌ و رنگ‌آمیزی در مواد غذایی و نوشیدنی و همین‌طور تعادل در اسیدیته‌ی رنگ‌ها از کاربردهای اسید سیتریک می‌باشد. اسید سیتریک در برخی از نوشیدنی‌ها وجود دارد و در سایر موارد که این ماده در آنها یافت نمی‌شود، آن را در موارد لزوم به مواد غذایی اضافه می‌کنند. همان‌طور که اشاره کردیم، تنظیم کردن اسیدیته در بسیاری از مواد در صنعت غذا از خواص مهم اسید سیتریک می‌باشد.

• نگهدارندگی و اسید سیتریک:

• اسید سیتریک خوراکی در کنسروها به دلیل کاهش اسیدیته و تعادل در ایجاد مزه و بهبود در ظاهر و رنگ کاربرد دارد. خاصیت نگهدارندگی این ماده به دلیل PH  پایین و جلوگیری از فعالیت باکتری و میکروارگانیسم‌هاست. برای خاصیت نگهدارندگی در اکثر صنایع غذایی مانند کنسروها، ژله، لواشک و غیره از این ماده استفاده می‌شود.

• اسید سیتریک در آب‌نبات:

• در آب‌نبات‌ها در شکل پودری خود که به صورت پودر سفیدرنگی است، در لایه‌ی خارجی آنها مورد استفاده قرارمی‌گیرد.

• محصولات گوشتیو اسید سیتریک:

• تولید سوسیس و کالباس به‌دلیل خاصیت نگهدارندگی اسید سیتریک ازآن استفاده می‌شود.

• اسید سیتریک در نان:

• افزایش کیفیت و ماندگاری در نان از کاربردهایی است که افزودن اسید سیتریک موجب آن می‌شود. باکتری‌ها برای رشد به محیط‌های پایدار نیاز دارند و اسیدسیتریک با کاهش اسیدیته موجب می‌شود که این پایداری محیط ازبین برود و در نتیجه باکتری‌ها رشد نمی‌کنند و ماندگاری زیاد می‌شود.

• اسید سیتریک در ترشیجات

• اسید سیتریک در ترشی و زیتون برای ایجاد طعم‌های ترش استفاده می‌گردد.

• غذای منجمد و اسید سیتریک 

• در غذاهای منجمد، روغن و چربی برای تنظیم اسیدیته و به‌وجود آوردن یک مخلوط از نمک، سیترات و فلزهای کم‌یاب نقش آنتی‌اکسیدانی دارد و باعث افزایش ماندگاری غذاهای منجمد از جمله ماهی، میگو و محصولات دریایی می‌شود.

• اسید سیتریک عامل جلوگیری از تغییر رنگ میوه و سبزیجات:

• شاید دوست داشته باشید بدانید که برای جلوگیری از قهوه‌ای‌شدن میوه‌هایی مثل سیب باید چه‌کار کنیم؟ در این موارد که در اصطلاح میوه‌ها اکسید می‌شوند آنها را در مخلوط اسید سیتریک و آب قرار دهید.

• اسید سیتریک و مصارف دارویی:

• اسید سیتریک کاربرد دارویی نیز دارد و موجب اثر نگهدارندگی در موادفعالی که داخل داروها وجود دارد، می‌شود. از طرف دیگر گاهی داروها طعمی تلخ دارند و این ماده به بهبود طعم کمک می‌کند.

• اسید سیتریک و مکمل‌ها

• یک کاربرد دیگرآن افزایش مقدار جذب در مکمل‌هایی مانند کلسیم و منیزم می‌باشد. به عنوان مثال در مکمل‌ها نمک‌های سیترات را به‌عنوان ماده‌ی رساننده‌ مواد معدنی به‌صورت بیولوژیکی آن استفاده می‌کنند. بعضی از ویتامین‌ها برای جذب به محیط‌های اسیدی نیاز دارند و به همین علت اسید سیتریک کاربرد مورد توجهی در جذب ویتامین‌ دارد.

• اسید سیتریک و خواص ضد میکروبی:

• همان‌طور که ذکر شد تاثیر ضدمیکروبی اسید سیتریک موجب کاربرد گسترده آن در شوینده‌ها شده‌است.

• اسید سیتریک در پنیر:

• از کاربرد دیگر اسید سیتریک استفاده آن در پنیر به‌خصوص در پنیر مازارلا می‌باشد. ازین ماده جهت تخمیر سریع‌تر شیر استفاده می‌شود. اگر تخمیر زودتر انجام شود یعنی مقدار پنیر در بازه‌ی زمانی کمتری تولید می‌گردد. در فرمول پنیر، اسید سیتریک محلول در آب گزینه‌ی مناسبی برای جایگزینی با آبلیمو است.

علت ترجیح دادن برخی آشپزها در استفاده از اسید سیتریک، نیاز نداشتن به اضافه کردن آب به غذاها برای ترش کردن آنها می‌باشد. اسید سیتریک‌ها مراحل تولید پنیر را نیز سریع‌تر می‌کنند.

• مصارف اسید سیتریک در کشاورزی:

• کشاورزها برای تنظیم PH خاک از اسید سیتریک استفاده می‌کنند و بنابرین این ماده در کشاورزی نیز کاربرد دارد. در خاک‌های قلیایی این ماده را برای تنظیم اسیدیته به خاک اضافه می‌کنند و یا در برخی محصولات که برای رشد خود به بستر اسیدی نیاز دارند از اسید سیتریک برای این منظور استفاده می‌شود. در حقیقت قبل از استفاده این ماده باید اسیدیته خاک را اندازه گیری نمود. در به‌کاربردن این ماده باید دقت کرد زیرا استفاده بیش از حد آن باعث سوختن محصول می‌شود و در این زمینه حتما با کارشناس مشورت کنید.

قیمت روز اسید سیتریک

اگر قصد خرید اسید سیتریک را دارید، قبل از هر اقدام، قیمت اسید سیتریک را در اسید آنلاین بررسی کنید. قیمت خرده فروشی و عمده فروشی انواع برندهای مطرح اسید در بازار ایران به صورت روزانه در اسید آنلاین بروزرسانی می شود.همچنین از  طریق شماره تماس ۰۲۶۹۱۰۰۵۵۲۵ کارشناسان فروش اسد آنلاین جهت راهنمایی در خدمت شما هستند.