سدیم سیترات و تعریف جامع و کلی
تریسدیم سیترات در صنایع غذایی به عنوان یک ماده افزودنی استفاده میشود. این ترکیب به دلیل خواص تنظیم کننده اسیدیته و افزایش ماندگاری، به عنوان یک مثبتکننده اسیدیته و افزودنی حافظه در محصولات غذایی مانند نوشیدنیها، آبمیوهها، مرباها، دسرها و محصولات پخته شده مورد استفاده قرار میگیرد.
در صنایع غذایی برای بهبود مزه معمولاً به عنوان یک مثبتکننده اسیدیته عمل کرده و میتواند طعم و آرومایی محصولات را تقویت کند و به همین دلیل، در نوشیدنیها، آبمیوهها، مرباها و دیگر محصولات غذایی مختلف برای بهبود و تنوع در طعم از سدیم سیترات استفاده میشود. در نوشیدنیها به عنوان یک ماده افزودنی معمولاً برای تنظیم اسیدیته، بهبود مزه و حفظ ماندگاری در نوشیدنیهای مختلف مانند آبمیوهها، نوشابهها، و نوشیدنیهای فراوری شده به کار می رود. در مربا به عنوان یک ماده افزودنی نیز میتواند ویژگیهای تنظیم کننده اسیدیته داشته باشد و بهبوددهنده مزه مربا باشد. همچنین، یک ماده برای ماندگاری در مربا استفاده میشود تا کیفیت محصول را افزایش دهد.
سدیم سیترات به عنوان یک ماده تنظیمکننده اسیدیته میتواند در تنظیم و تعدیل اسیدیته در محصولات غذایی، به خصوص در نویدنیها و محصولات فرآوری شده، نقش ایفا کند. این ماده به عنوان ماده پایدارکننده در صنایع مختلف، به ویژه در صنعت غذایی، استفاده میشود و این ترکیب ممکن است به عنوان یک افزودنی حافظه و ماندگاری در محصولات غذایی مانند نوشیدنیها، آبمیوهها، مرباها و محصولات پخته شده به کار رود.
ساختار فیزیکی و شیمیایی سدیم سیترات
سدیم سیترات یک نمک از اسید سیتریک است و معمولاً به عنوان ملات تری سدیم سیترات یا ناتریم سیترات شناخته میشود. این ترکیب شکل بلورهای بیضی یا پودر سفید یا دانههای بلوری سفید دارد و در آب حل میشود. در شکل پودر به دلیل حلالیت بالا و استفاده آسان در فرآوریهای صنعتی گسترده استفاده میشود.
فرمول شیمیایی سدیم سیترات به صورت C6H5Na3O7 نمایش داده میشود. ساختار شیمیایی آن از اسید سیتریک (یک اسید آلی) و یون سدیم تشکیل شده است. دمای ذوب سدیم سیترات حدوداً ۲۰۵-۲۱۰ درجه سانتیگراد است. به عنوان یک ماده تنظیمکننده اسیدیته به کار میرود و میتواند خصوصیات اسیدیته در محلولها را کنترل کند. سدیم سیترات به عنوان نمایندهای از خانواده مرکبات ناتریمی شناخته میشود.
سدیم سیترات اصطلاحاً به مرکبات ناتریمی از اسید سیتریک اطلاق میشود. مرکبات ناتریمی به ترکیبات شیمیایی اطلاق میشود که نمکها (مرکبات) حاوی یون ناتریم هستند. یکی از معروفترین مرکبات ناتریمی، ناتریم سیترات است.
این ترکیب از اسید سیتریک و نمک ناتریم تشکیل شده و معمولاً به عنوان ماده افزودنی در صنایع غذایی و داروسازی به کار میرود.
مرکبات ناتریمی دیگر نیز وجود دارند که از این میان میتوان به نمک ناتریم بنزوات، نمک ناتریم بیکربنات، و نمک ناتریم نیترات اشاره کرد. این مواد در مختلف صنایع، از جمله صنایع غذایی و حتی صنعت کشاورزی به عنوان افزودنیها یا مواد حافظه مورد استفاده قرار میگیرند. تاریخچه استفاده از سدیم سیترات در مختلف زمینهها عمدتاً به استفاده از اسید سیتریک و نمکهای ناتریمی آن برمیگردد.
نسبت به گذشته، استفاده از اسید سیتریک و نمکهای مرتبط با آن در صنایع غذایی، نوشیدنیها، داروها و صنایع دیگر به مرور زمان افزایش یافته است.
کاربردهای سدیم سیترات
سدیم سیترات ترکیبی است که استفادههای متعددی دارد:
۱. صنعت غذایی: به عنوان یک ماده افزودنی برای تنظیم اسیدیته، بهبوددهنده مزه، و حافظه در محصولات غذایی.
- نوشیدنی ها:
سدیم سیترات در نوشیدنیها به عنوان یک افزودنی شیمیایی استفاده میشود. این ترکیب ممکن است به عنوان یک تنظیمکننده اسیدیته یا طعمدهنده در نوشیدنیها مورد استفاده قرار گیرد. عمدتا در نوشیدنیهای گازدار، نوشیدنیهای انرژی، آبمیوهها و نوشابهها ممکن است این ماده را بیابید. سدیم سیترات، به عنوان نمک سدیم اسید سیتریک، معمولاً برای تنظیم میزان اسیدیته و ایجاد یک طعم خنک و لطیف در محصولات غذایی و نوشیدنیها به کار میرود.
سدیم سیترات به عنوان یک افزودنی در نوشابهها استفاده میشود، به خاطر اینکه به عنوان نمک سدیم اسید سیتریک عمل میکند. این ترکیب معمولاً برای تنظیم اسیدیته و بهبود طعم نوشیدنیها به کار میرود. همچنین، سدیم سیترات ممکن است به عنوان یک ماده بازتابی (buffer) عمل کند، که باعث میشود نوشابهها به مدت طولانیتری طعم خنک و لطیفی داشته باشند. این خصوصیت ممکن است در ایجاد تجربه مصرفی مطلوب توسط تولیدکنندگان نوشابهها مد نظر باشد.
سدیم سیترات ممکن است در نوشابهها به عنوان یک ماده تنظیمکننده اسیدیته استفاده شود، که میتواند باعث ایجاد یک طعم خنک و لطیف در نوشیدنیها شود. این تنظیمکننده اسیدیته معمولاً با اسید سیتریک ترکیب میشود تا میزان اسیدیته نوشیدنی را تعدیل کرده و به طعم نوشیدنی یک ابهام خنکی بیفزاید. این خاصیت ممکن است تجربه مصرفی را برای مصرفکننده بهبود بخشد و نوشیدنی را با طعمی منحصر به فرد و خنک تر ارائه دهد.
- کنسروسازی:
سدیم سیترات ممکن است در صنعت کنسروسازی به عنوان یک افزودنی مورد استفاده قرار گیرد. کاربردهای متعددی دارد که میتواند به عنوان ماده آنتی اکسیدانت، تنظیمکننده اسیدیته، یا بهبود دهنده طعم و بو در محصولات کنسروی مناسب باشد.
تنظیمکننده اسیدیته:- سدیم سیترات به عنوان نمک سدیم از اسید سیتریک، میتواند در فرآیند کنسروسازی به عنوان یک تنظیمکننده اسیدیته عمل کند تا مقدار اسیدیته محصول را تنظیم کند.
ماده حفظ طعم و بو:
در کنسروها، اهمیت حفظ طعم و بو برای محصولات طولانی مدت بسیار مهم است. سدیم سیترات ممکن است در اینجا به عنوان یک ماده بهبود دهنده طعم و بو مؤثر باشد.
۲-صنعت داروسازی: در تولید برخی از داروها به عنوان یک ماده فراوری شده.
سدیم سیترات در داروسازی به عنوان یک ماده مفید مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از کاربردهای این ترکیب در زمینه داروسازی عبارتند از:
-
درمان نقرس:
- سدیم سیترات به عنوان یک ماده ضد نقرس و کاهش تولید اسید اوریک به کار میرود. سدیم سیترات در درمان نقرس به دلیل خصوصیات تنظیمکننده اسیدیته خود مورد استفاده قرار میگیرد. نقرس یک حالت التهابی است که به دلیل افزایش سطح اسید اوریک در خون و تشکیل بلورهای اورات (نمک اوریک) در مفاصل به وجود میآید.
سدیم سیترات به عنوان یک ماده دیورتیک (محرک ادرار) و تنظیمکننده اسیدیته عمل کرده و میتواند در کاهش سطح اسید اوریک در خون و جلوگیری از تشکیل بلورهای اورات در مفاصل مؤثر باشد. این مکانیسم میتواند به بهبود علائم نقرس و جلوگیری از حملات جدید کمک کند.
این ماده یک دیورتیک (ماده محرک ادرار) شناخته میشود. این معنی از آنجا ناشی میشود که سدیم سیترات با افزایش ادرارزایی (تولید ادرار) تاثیر میگذارد. این مکانیسم افزایش ادرارزایی ممکن است به کنترل فشار خون و کاهش حجم مایعات در بدن کمک کند.
در طی درمان نقرس، استفاده از سدیم سیترات به عنوان یک دیورتیک ممکن است باعث افزایش ادرارزایی شود و از این طریق کمک به کاهش سطح اسید اوریک در خون و جلوگیری از تشکیل بلورهای اورات (نمک اوریک) در مفاصل گردد. -
داروهای ضد اسیدیته:
- در تهیه داروهایی که جلوگیری یا درمان مشکلات مرتبط با اسیدیته معده را هدف قرار میدهند، مانند ضد اسیدها. سدیم سیترات یکی از موادی است که در داروهای ضد اسید ممکن است به عنوان یک ترکیب کننده اسیدیته (buffer) به کار رود. داروهای ضد اسید معمولاً برای درمان مشکلات مرتبط با افزایش اسیدیته معده، مانند سوزش معده یا برخی از مشکلات گوارشی، مورد استفاده قرار میگیرند.
سدیم سیترات به عنوان یک تنظیمکننده اسیدیته، میتواند اسیدیته معده را تعدیل کند و به عنوان یک دیورتیک هم عمل کند که میتواند با افزایش ادرارزایی، مقدار اسید معده را کاهش دهد. به این معناست که مصرف سدیم سیترات میتواند منجر به افزایش تولید ادرار شود. مکانیسم این خاصیت به تنظیم موازنه یونهای ناتریم و کلر در کلیهها و دفع اضافی آب و ادرار است. -
آنتیکوآگولانتها:
- در برخی از داروهای آنتیکوآگولانت که به منظور جلوگیری از تشکیل خونهای لخته و افزایش گردش خون مورد استفاده قرار میگیرند. در داروهای آنتی کوآگولانت (ضد انعقاد) به عنوان یک ماده افزودنی به کار میرود. این دسته از داروها معمولاً برای جلوگیری از تشکیل لختههای خونی (کواگولها) و جلوگیری از افزایش خطر انسداد عروق خونی استفاده میشوند.
نکته: سدیم سیترات به عنوان یک آنتیکوآگولانت ممکن است به عنوان یک ترکیبکننده کلسیم عمل کند. این ویژگی باعث میشود که سدیم سیترات به صورت موقت واردات کلسیم را کاهش دهد و بتواند به تنظیم انعقاد خون کمک کند.
-
آنتیبیوتیکها:
- در تولید برخی از آنتیبیوتیکها به عنوان یک افزودنی ممکن است استفاده شود.
استفاده از سدیم سیترات در داروسازی نشان از ویژگیهای تنظیمکننده اسیدیته و ضد التهابی آن میباشد. داروهای آنتیبیوتیک به عنوان یک ماده فراورده ممکن است به کار رود. در برخی از موارد، این ترکیب به عنوان یک ترکیبکننده (buffer) یا ماده کمکی در فرآیند تولید داروهای آنتیبیوتیک استفاده میشود.
استفاده از سدیم سیترات در داروهای آنتیبیوتیک ممکن است به دلیل ویژگیهای تنظیمکننده اسیدیته و خصوصیات فیزیکی آن در فرآیند تولید و استحصال دارو باشد. -
محلولهای داروئی:
- ممکن است به عنوان بخشی از محلولهای داروئی برای جلوگیری یا درمان سنگهای کلیه مورد استفاده قرار گیرد.
سدیم سیترات در داروها و داروسازی در موارد زیر استفاده میشود که به اختصار توضیح میدهیم.
همچنین، این ترکیب در صنایع دارویی به عنوان یک ماده جمعکننده خون و برای حفاظت از خون در بانکهای خون مورد استفاده قرار میگیرد.
-
آنتی اکسیدان:
ممکن است در تقویت مقاومت به اکسیداسیون (اکسیدانت) مواد غذایی نیز نقش داشته باشد.
استفاده از سدیم سیترات در کنسروسازی باید با مقررات مربوط به محصولات غذایی و میزان مجاز مصرف این ترکیب در غذاها رعایت شود
۳- صنایع نساجی:
در رنگبری بافتهای نساجی و به عنوان ماده مختلف در فرآیندهای ترتیب رنگدهی کاربرد دارد. برخی از کاربردهای سدیم سیترات در صنایع نساجی در مخلوط کننده و مختلط کننده است.
که ممکن است به عنوان یک مخلوط کننده و مختلط کننده برای مواد شیمیایی مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
مورد بعدی پایدارسازی رنگ است که
در فرآیند رنگرزی نخها، سدیم سیترات به عنوان یک پایدارساز رنگ استفاده میشود. این ویژگی کمک به حفظ رنگ و جلوگیری از لکهها و تغییرات غیرمطلوب است.
کاربرد دیگر سدیم سیترات در نساجی جلوگیری از چسبندگی است که
در مراحل پردازش نخها به منظور جلوگیری از چسبندگی و جداکردن به کار رود.
در ترتیب رنگدهی که یک ماده کمکی در فرآیندهای ترتیب رنگدهی و پردازش پس از رنگرزی نخها کاربرد دارد و در نهایت در پایدارسازی در فرآیندهای پولیش و پردازشهای پسانداز ممکن است برای افزایش کارایی فرآیند به کار رود.
برای تهیه تری سدیم سیترات با مشاره تماس ۰۲۶۹۱۰۰۵۵۲۵ تماس حاصل نمایید و برای دیدن قیمت سدیم سیترات به این لینک مراجعه کنید
منابع:اسید آنلاین